Powrót do spisu treści

Morze Bałtyckie i cieśniny

Co raz więcej polskich jachtów i żeglarzy wybiera w się w dłuższe, mniej znane (dla nas) rejony mórz i oceanów. Często jedynymi wydawnictwami posiadanymi na jachcie są zużyte i nieaktualne mapy, spisy świateł i locje admiralicji brytyjskiej "zdobyte" od floty handlowej. Na więcej nas po prostu nie było stać tym bardziej, że w świetle naszych przepisów powinniśmy się posługiwać tylko bardzo kosztownymi profesjonalnymi pomocami nawigacyjnymi (dla Izb Morskich inne nie istnieją). Odrębnym problemem jest ich ograniczona przydatność w żegludze turystycznej czy sportowej. Proszę mi znaleźć w tych locjach opisy i plany małych portów oraz marin, nie wspominając o kotwicowiskach czy bojach dla postoju jachtów. Tak więc może warto by się zastanowić nad skorzystaniem z obszernego asortymentu wydawnictw zagranicznych przeznaczonych dla żeglugi niekomercyjnej.

W cyklu, który właśnie rozpoczynamy postaram się przedstawić w miarę szeroki wybór tego typu publikacji dla akwenów morza bałtyckiego, północnego, śródziemnego, europejskich wybrzeży Atlantyku oraz europejskich wód śródlądowych. W dokonanym wyborze brałem tylko pod uwagę książki znajdujące się aktualnie na rynku, czyli drukowane do końca 1996. Oczywiście nie jest to kompletna bibliografia, ale z pewnością obejmuje publikacje najpopularniejsze, najłatwiej dostępne, w językach głównie angielskim i niemieckim. Jedynie dla Bałtyku uczyniłem wyjątek i starałem się ogarnąć możliwie wszystko co się ukazało ostatnio, także wydawnictwa profesjonalne. Wynika z tego spora ilość tytułów szwedzkich, duńskich, fińskich czy norweskich (pominąłem polskie jako powszechnie znane).

Trudno w tym miejscu omawiać czy recenzować każdą z pozycji z osobna. Locje czy przewodniki żeglarskie są różne - lepsze i gorsze. Podobnie jest z wydawnictwami które je publikują. W rejonie morza bałtyckiego oprócz odpowiednich służb hydrograficznych (np. Bundesamt fü r Seeschiffahrt und Hydrografie, Sjö fartsverket) taką działalnością zajmują się także związki żeglarskie np. Dansk Sejlunion, Deutscher Segler Verband (czemu nasz o tym nie pomyśli). Na tych wydawnictwach możemy polegać - mamy pewność, że ktoś je dokładnie sprawdził, zaktualizował i poprawił. Układ ich najczęściej jest bardzo podobny - ciągły opis brzegu lub poszczególnych portów wraz z dołączonymi ich planami, utrudnieniami nawigacyjnymi czy zapleczem hotelowo-technicznym (czasami także cennikiem). Nie traktował bym poważnie książek z widokami wybrzeża z lotu ptaka. Co prawda kiedyś zbierało się widokówki w celach nawigacyjnych, ale chyba czas z tym skończyć, choć sam miałem okazję się przekonać, że widokówka była rzetelniejsza od aktualnej mapy.

Niestety nie mam pojęcia jak w chwili obecnej wygląda problem wydawnictw hydrograficznych na terenie dawnego ZSRR. Czy państwa bałtyckie publikują swoje własne locje i czy rosyjskie obejmują cały dawny obszar sowietów? Jeśli ktoś coś wie na ten temat to może mógłby się podzielić z nami swoją wiedzą. Z dawnych imperialnych czasów pozostały: Łocja Bałtijskovo Morja (kilka tomów) oraz Ogni i Znaki Bałtijskovo Morja i Bieriega SSSR wydawane niegdyś przez Gławne Uprawlenje Navigacji i Okeanografii (GUNiO). Nigdy nie korzystałem z tych publikacji, ale np. mapy sowieckie w porównaniu z mapami admiralicji brytyjskiej były o wiele gorsze i chyba na tej analogi można poprzestać. No ale cóż - lepszy rydz niż nic.

W skróconym zapisie bibliograficznym podaję tytuł, a następnie w nawiasie kolejno: wydawcę lub autora o ile są mi oni znani, rok wydania, państwo w którym została dana pozycja opublikowana, wersję językową, przybliżoną cenę w przeliczeniu na złote polskie. Klucz do państw jest następujący: N.-Niemcy, S.-Szwecja, D.-Dania, F.-Finlandia, Nor.-Norwegia, A.-Wielka Brytania, I.-Irlandia, Fr.-Francja. Opis wersji językowych chyba nie wymaga komentarza. A teraz ceny. Podane poniżej ceny wynikają z prostego przelicznika poszczególnych walut (Ł=5.9zł; SKr.=0.47zł; DM=2.0zł; FFr=0.6zł) przyjmując, że zakupu dokonaliśmy w kraju wydawcy lub ościennym. Niewielkie różnice, dochodzące do 10-20 %, w cenach zakupu wynikają z miejsca w którym nabywamy książkę. Z mojej orientacji wynika, że w sklepach żeglarskich i marinach są one raczej droższe, natomiast w księgarniach zajmujących się rozprowadzaniem wydawnictw morskich - tańsze. Ale najważniejsze w jakim kraju kupujemy daną pozycję. I tak książki angielskie czy francuskie w krajach skandynawskich mogą być droższe nawet o 50-60 %, w rejonie morza śródziemnego tylko o 10-20 %. Warto o tym pamiętać i zaangażować to tego typu zakupów znajomych za granicą.

A teraz lista wydawnictw.

Wydawnictwa niemieckojęzyczne:

  • Hafenfü hrer Polen (Mü ller, N., 120-150 zł) - przewodnik po polskich portach.
  • Hafenhandbuch Ostsee (wyd. II, 1995, N., 230-290 zł) - kilka tomów katalogu portów bałtyckich.
  • Kü stenhandbuch Mecklenburg-Vorpommern (N., 140-180 zł) - opis wybrzeża.
  • Kü ste Mecklenburg-Vorpommern aus der Luft (Werner, N., 160-195 zł) - wybrzeże z lotu ptaka.
  • Hafenhandbuch Polen (N., 130-160 zł) - przewodnik po polskich portach.
  • Der Grosse Hafenlotse:

- t. 1: Kieler Bucht, Fünen (N., 125-150 zł) - katalog portów, słabe opisy ale za to niezłe plany.

- t. 2: Lü becker Bucht-Bornholm, Smalands-Kopenhagen (N., 125-150 zł).

- t. 3: Die Boddengewä sser, Rü gen-Stettin-Bornholm (N., 125-150 zł).

  • Dä nemarks Hä fen aus der Luft, t. 1-2 (D., ok. 260 zł za tom) - porty duńskie z lotu ptaka.
  • Rund Schweden (1996, S., ok. 230 zł) - przewodnik po wybrzeżach Szwecji.
  • Leuchtfeuerverzeichnis (DHI, N., niem.) - spis świateł.

Wydawnictwa duńskojęzyczne:

  • Den Danske Lods, t. 1-2 (D., t. 1 - aktualn. z 1990, 190-200 zł, t. 2 - aktualn. z 1994, 180-190 zł) - locja morska.
  • Dansk Havnelods (1993, D., 240-250 zł) - przewodnik po portach duńskich.
  • Waypoints i Danske farvand (1994, D., 40-45 zł) - punkty drogi na Bałtyku i duńskich farwaterach.

Wydawnictwa szwedzkojęzyczne:

  • Svensk Lots:

- t. A: Allmanna upplysingar (1992, S., ok. 180 zł) - locja morska, wiadomości ogólne.

- t. 1: Vä stkusten, Vä nern, Sydkusten + suplement (1996, S., ok. 380 zł) - locja morska, wybrzeże zach. i płd.

- t. 2: Ostkusten, Norrlandskusten, Mä laren (1993, S., ok. 200 zł) - locja morska, wybrzeże wsch. i pn.

  • Svensk Kunsthandbok: - dokładne opisy wybrzeży.

- t. 1/I: Skagerak (S., 1995, 140-150 zł) - od Svinesundu do Marstrand.

- t. 1/II: Kattegat (S., 1995, 140-150 zł) od Marstrand do Kullen.

- t. 1/III: Mä laren-Hjä lmaren (S., 1996, 140-150 zł).

- t. 2: Kullen-Krakelund, Gotland (S., 1992, także wersja niem., 200-220 zł).

- t. 3: Krakelund-Eggergrund (S., 1994, także wersja niem., 200-220 zł).

- t. 4: Eggegrund-Haparanda (S., 1991, także wersja niem., 200-220 zł).

  • Stockholms skä rgard fran luften, Ö regrund-Sandhamn (SXK, S., ok. 160 zł) - szkiery Sztokholmu z lotu ptaka.
  • Bla kusten fran luften, Landsort-Krakelund (S., ok. 160 zł) - wybrzeże z lotu ptaka.
  • Fran Sö dertö rn till Sö derarm, fagelpersepektiv (Gehlin, S., ok. 50 zł).
  • Fran Arkö till Sö dertö rn, fagelpersepektiv (Gehlin, S., ok. 50 zł).
  • Fran Bastad till Strö mstad, fagelpersepektiv (Gehlin, S., ok. 50 zł).
  • Skä gardshamnar, Ö rskä r-Landsort (SXK, S., 200-220 zł) - przewodnik po szkierach.
  • Skä gardshamnar, Landsort-Blekinge (SXK, S., 200-220 zł),
  • Naturhamnar pa Ostkusten (SXK, S., 180-190 zł) - kotwicowiska wschodniego wybrzeża Szwecji.
  • Stora Hamnlotsen: - księga portów

- Varberg-Lysekil (S., 140-150 zł).

- Lysekil-Nogrä nsen (S., 140-150 zł).

  • Svensk Fyrlista (1994, S., 180-190 zł) - spis świateł.

Wydawnictwa fińskojęzyczne:

  • Stora Hamnboken:

- t. 1: Abolands skä rgard (F., ok. 300 zł).

- t. 2: Aland (F., ok. 300 zł).

- t. 3: Finska Viken (1996, F., ok. 300 zł).

  • Besö kshamnar 1995-1996. Finlands kuster (F., ok. 160 zł).

Wydawnictwa anglojęzyczne:

  • The Baltic Sea: Germany, Poland, The Baltic States, Russia, Finland, Sweden, Denmark (RCC 1993, A., 170-190 zł) - przewodnik po Bałtyku.
  • Nautical Pilot: - locja Admiralicji.

- t. 18: South-West Baltic (A., 200-210 zł).

- t. 19: South Baltic (A., 200-210 zł).

- t. 20: North Baltic (A., 200-210 zł).

  • Admirality List of Lights and Fog Signals, t. C: Baltic Sea with Kattegat, Belts and Sound (A., ok. 170 zł)
  • Cruising Guide to Germany and Denmark (Navin 1996, A., 160-170 zł) - przewodnik żeglarski obejmujący wybrzeża Morza Północnego i Bałtyckiego Danii i Niemiec zawierający podstawowe informacje o portach.
  • Imray Baltic Almanac 1998-99 (w przygotowaniu, spodziewany czas wydania do końca 1997 r.) - almanach żeglarski.

Wydawnictwa norweskojęzyczne:

  • Hamnbok Baltikum (Nor.,1996) - księga portów. Ł=6.5 zł, SKr=0.47 zł, DM=2.0 zł

Powrót do spisu treści